Wielki Mur
Wielki Mur jest symbolem odważnego i nieposkromionego ducha narodu chińskiego. Jest również przejawem mądrości państwa środka w ówczesnych czasach. Dawniej była to niesamowitych rozmiarów formacja obronna, obecnie zaś stanowi on atrakcję turystyczną. Pomimo upływu czasu Wielki Mur znajduje się w kręgu zainteresowań nie tylko turystów, ale również historyków, archeologów czy poszukiwaczy przygód. Wielki Mur rozciąga się na dystansie ponad 5 tysięcy kilometrów niczym gigantyczny smok wijący się przez pustynię i góry. W 1987 roku został on wpisany na światową listę zabytków dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Budowa wału obronnego zabrała dwa tysiąclecia, począwszy od 7 wieku p. n. e. podczas epoki Wiosen i Jesieni, kiedy to książęta Chu, Qi, Wei, Han, Yan, Qin oraz Zhao zbudowali mury obronne wokół swoich terytoriów. W 221 roku p. n. e. cesarz Qinshihuang zjednoczył Chiny. Połączył on fragmenty murów zbudowane przez Qin Yan i Zhao oraz dobudował nowe otrzymując długą na 5 tysięcy kilometrów fortyfikację obronną. Późniejsze dynastie również wykorzystywały tę budowlę aby odpierać inwazje koczowników z północy. Problemem było to, że zbudowane w różnych okresach części muru nie znajdowały się na jednej linii. Znaczącą rolę w jego rozbudowie odegrały dynastie Qin (221 p.n.e.- 206 p.n.e.), Han (206 p.n.e. - 220 n. e.) oraz Ming (1368 - 1644). Ta ostatnia miała największy wpływ na ostateczny kształt Wielkiego Muru.
Wielki Mur jest przykładem niezwykłego kunsztu chińskich strategów i budowniczych. Wszystkie przejścia bądź wejścia zostały umiejscowione w strategicznych fragmentach budowli. W zależności od ukształtowania terenu zmienia się jego szerokość i materiał, z którego został zbudowany. Rozmieszczenie wieżyczek strażniczych również jest nieprzypadkowe. Spełniały one funkcje obronne jak również dawały schronienie przebywającym na murze strażnikom. Wieże sygnałowe również rozmieszczono w takich odległościach, aby widoczne były sygnały dymne lub ogniowe, szybko trafiały do dowództwa w Pekinie. Kolejną ciekawostką jest umieszczenie odpływów wody deszczowej tylko z jednej strony (ze strony chińskiej). Zrobiono tak dlatego, aby po drugiej stronie muru była bardziej skąpa roślinność, co z kolei uniemożliwiało podchodzącym wrogom chowanie się.
Wielki Mur podzielony jest na kilka sekcji udostępnionych w celach turystycznych. Z uwagi na fakt, że dogłębny opis tej fortyfikacji jest tematem bardzo obszernym, przedstawię tylko kilka informacji dotyczących odcinka Mutianyu, który mieliśmy okazję zwiedzić podczas pobytu na IV Mistrzostwach Świata Wushu Tradycyjnego. Ten fragment muru znajduje się na górzystym terenie zielonym, zalesionym w którym dominują drzewa owocowe. Jest on w większości dobrze zachowany. Został odbudowany w 1569 roku za panowania cesarza Longqing z dynastii Ming. Fragment Mutianyu został tak umiejscowiony aby po zewnetrznej stronie znajdowały się strome góry, natomiast "wewnątrz" łagodnie ukształtowany teren.
Na zakończenie warto przytoczyć pewne chińskie powiedzenie: "Ten, kto nie zdobył Wielkiego Muru, nie będzie uważany za bohatera".
Krzysztof Brzozowski
Fot. 1. Krzysztof Brzozowski przed wejściem na Chiński Mur.
Fot. 2. "A co za zakrętem? :)"
Fot. 3. Dalszy ciąg muru.
Fot. 4. Wielki Mur we mgle.
Fot. 5. Widok z wierzyczki strażniczej.
Fot. 6. Panorama fragmentu Mutianyu.
Fot. 7. Chiński Mur - rzygacze umieszcone tylko po stronie chińskiej.